Deze vraag komt gelukkig niet vaak voor, maar als hij komt zit er een verhaal achter. Niet altijd weten we daarvan. In dit geval was het een bekende cliënt.

Ik had de intake gedaan, de diagnose was slecht, het zou niet lang meer duren, hooguit een maand. Direct vertelde meneer dat hij euthanasie wilde als het niet meer ging. Wachten op de dood die komen ging was zinloos naar zijn idee. Tot vorige week was hij actief met golven. Voor zo iemand als hij was dit geen doen. Nee, dan was euthanasie de oplossing. Zijn vriendin beaamde dit stellig.
Toen ik voorzichtig vroeg op welke termijn hij verwachtte dat dit nodig was, antwoordde hij: nu nog niet, dat zien we dan wel weer. Om vervolgens op te merken dat hij hoopte dat er hierna nog iets was. Ik vroeg hem naar zijn ideeën, hij had ze niet vertelde hij. Had zich er nooit in verdiept en nu was het te laat. We hadden een fijn gesprek over wat mogelijk zou zijn hierna, het gaf hem hoop.

Muziek is emotie
De week erop vroeg ik naar de twee piano’s die er stonden. Hij had altijd graag gespeeld maar was in zeer korte tijd bedlegerig geworden. Hij zou zo graag nog eens zijn piano horen. Daarom nam ik de week erop mijn muziekboeken mee, hij was mijn laatste cliënt die dag. Ik vroeg hem of ik iets mocht spelen en het half uur erna was het op de piano na, heel stil in de woonkamer. Toen ik omkeek zag ik iemand die met tranen in de ogen lag te genieten. Hij vertelde dat hij door de muziek beter kon nadenken over zijn besluiten.

Wanneer ben je er klaar voor? 
Per dag ging hij nu achteruit en hij vroeg me nog een keer te komen spelen. Dat heb ik beloofd en gedaan. Alleen op een ander moment dan voorzien….
Door de achteruitgang had hij het besluit genomen de euthanasie te laten plaatsvinden. Het zou morgen gebeuren en vandaag was mijn laatste zorgmoment voordat de huisarts zou komen. Ik vroeg hem of hij klaar was voor de grote reis. Hierop kreeg ik een diepe zucht als antwoord. ‘Wanneer ben je er klaar voor?’
Dat antwoord kan ik u niet geven, dat kunt u alleen zelf weten.
‘Wat zou jij dan doen?’ Ook daar kan ik geen antwoord op geven, alleen dat het goed moet voelen, als dat niet zo is, is dit niet het moment. ’Maar ik moet toch wel, alles is nu geregeld.’ Niets hoeft, zelfs morgen op het laatste moment mag u nog zeggen dat u afziet van uw besluit. Zijn vriendin bemoeide zich ermee en benadrukte dat hij niet terug kon. Het werd voor haar te zwaar, nu zij ziek bleek te zijn en ook haar zoon een slechte diagnose had gekregen. Hij was het met haar eens.

De twijfel
Toen ik vertelde vandaag het naaldje te komen plaatsen zag ik paniek in zijn ogen. Met zijn hand in de mijne keek hij me aan en zijn ogen vertelden alles. Ik vroeg hem mij slechts eenmaal te zeggen dat hij achter zijn keus stond. Er kwam geen antwoord. Voor mij was dit het moeilijkste gesprek ooit, maar ook niet eerder heb ik zo stellig een besluit genomen als deze keer. Vijf voor vijf heb ik de huisarts gebeld en hem verteld dat ik me terugtrok uit de procedure. Uiteraard vertelde ik dit ook aan meneer, ik miste zijn overtuiging en wilde niet meewerken aan een definitief besluit op dit gebied. De heer ging stralen, was zeer opgelucht en pakte mijn hand. ‘Jij bent de enige die me doorziet, dank je wel’.
Zijn vriendin en zoon waren minder blij met mijn besluit, het zij zo. Ik heb ze uitgelegd dat niemand anders dan de cliënt zelf hierin mag beslissen en welke mogelijkheden er nu waren voor de komende tijd. Op de klanken van de Mondschein sonate voelde meneer dat hij het voor hem juiste besluit had genomen. We hebben alle zorg geregeld die nodig was om de familie te ontlasten.
Een kleine week later is hij rustig overleden. Op zijn begrafenis werd de Mondschein sonate gespeeld….

Sandra
Gespecialiseerd Verpleegkundige